İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatlarının siyahısı
Rəsmi adı Alfred Nobelin xatirəsinə İqtisadi Elmlər üzrə Sveriges Riksbank Mükafatı (isv.Sveriges riksbanks pris i ekonomisk vetenskap till Alfred Nobels minne) olan İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı İsveç Kral Elmləri Akademiyası tərəfindən hər il iqtisadi elmlər sahəsində araşdırma aparan tədqiqatçılara verilir. İlk mükafatın qalibləri 1969-cu ildə Raqnar Friş və Yan Tinberqen olmuşdur. Hər bir laureat medal, diplom və miqdarı hər il dəyişən pul mükafatı alır. 1969-cu ildə Tinberqen və Frişə 375,000 İsveç kronu verilmişdi(bu pul 2007-ci ildə 2,871,041 İsveç kronudur). Mükafat Stokholmda Alfred Nobelin vəfatının ildönümü olan dekabrın 10-da illik mərasimdə təqdim olunur 2018-ci ildəki mükafatla birlikdə 50 İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı 81 şəxsə verildi. 2007-ci ilə qədər 9 mükafatla ən çox mükafatın əldə edildiyi sahə makroiqtisadiyyatdır. 2018-in oktyabrından etibarən ən çox laureata sahib universitet 32 laureatla Çikaqo Universiteti olmuşdu. 2009-cu ilə qədər bu mükafatı qazanan tək qadın iqtisadiyyatçı Elinor Ostrom idi. 2019-cu ildə Ester Duflo bu mükafatı qazanaraq tarixdəki ikinci qadın İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı oldu. Bu günə qədər 84 insan İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatını qazanmağa layiq olub. 84 insanın ölkələrə görə sayı aşağıdakı cədvəldə verilmişdir. İki vətəndaşlığı olan laureatların hər bir ölkəsinə 0,5 bal əlavə olunmuşdur. Yəni bir insan həm İsrail, həm də ABŞ vətəndaşıdırsa, onda hər iki ölkəyə 0,5 bal əlavə edilir. Ölkələr qeyd olunarkən mükafatı alan insanın mükafat aldığı vaxtki vətəndaşlığı əsas götürülüb. Mündəricat
il Laureat Ölkə Mükafatı alma səbəbi Fəlsəfə doktoru olduğu universitet Mükafatı aldığı zaman işlədiyi qurum 1969 Raqnar Friş Norveç "dinamik modelləri təkmilləşdirərək iqtisadi analizlərə uyğunlaşdıran tədqiqatlarına görə" Oslo Universiteti Oslo Universiteti Yan Tinberqen Niderland Leyden Universiteti Erasmus Universiteti 1970 Paul Samuelson ABŞ "statik və dinamik iqtisadi nəzəriyyədə və iqtisadiyyat elmində analiz səviyyəsinin yüksəldilməsində fəal çalışdığı elmi işə görə" Harvard Universiteti Massaçusets Texnologiya İnstitutu 1971 Saymon Kuznes ABŞ "yeni və dərinləşmiş iqtisadi-sosial quruluşa və inkişaf prosesinə səbəb olan iqtisadi böyümənin empirik şəkildə izah edilmiş şərhinə görə" Kolumbiya Universiteti Harvard Universiteti 1972 Con Hikk Böyük Britaniya " ümumi müvazinət nəzəriyyəsində və rifah iqtisadiyyatında ilk kəşf edici işlərinə görə" Oksford Universiteti Oksford Universiteti Kennet Errou ABŞ Kolumbiya Universiteti Harvard Universiteti 1973 Vasili Leontyev SSRİ
ABŞ " giriş-çıxış təhlili və cədvəllərinin inkişaf etdirilməsi və bunların iqtisadi problemlərə tətbiq edilməsindəki töhfəsinə görə" Berlin Universiteti Harvard Universiteti 1974 Qunnar Myurdal İsveç "pul, iqtisadi tsikllar və bunların iqtisadi, sosial və təşkilati bağlılıqlarını öyrənən tədqiqatlarına görə." Stokholm Universiteti Stokholm Universiteti Fridrix fon Hayek Avstraliya
Böyük Britaniya Vyana Universiteti London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi, Çikaqo Universiteti 1975 Leonid Kantoroviç SSRİ " Optimallaşdırma və resurslardan səmərəli istifadənin nəzəriyyəsindəki töhfəsinə görə" Leninqrad Dövlət Universiteti Novosibirsk Dövlət Universiteti Tyallinq Kupmans Niderland
ABŞ Leyden Universiteti Çikaqo Universiteti, Yel Universiteti 1976 Milton Fridmen ABŞ "istehlak təhlili, pul tarixi və nəzəriyyəsi sahəsindəki uğurlarına və sabitləşmə siyasətinin mürəkkəbliyini nümayiş etdirdiyinə görə" Kolumbiya Universiteti Çikaqo Universiteti 1977 Bertil Ulin İsveç "beynəlxalq ticarət nəzəriyyəsinə və beynəlxalq kapital hərəkatına verdiyi töhfələrə görə" Stokholm Universiteti Stokholm İqtisadiyyat Məktəbi Ceyms Mid Böyük Britaniya Kembric Universiteti Kembric Universiteti 1978 Herbert Saymon ABŞ "iqtisadi təşkilatlar içərisində qərar qəbul etmə prosesində etdiyi ilk araşdırma üçün" Çikaqo Universiteti Karneq Mellon Universiteti 1979 Teodor Şults ABŞ "Xüsusilə inkişaf etməkdə olan ölkələrin problemlərini nəzərə alaraq iqtisadi inkişaf tədqiqatlarında öncül tədqiqatlarına görə" Viskonsin-Madison Universiteti Çikaqo Universiteti Artur Lyuis Sent-Lüsiya
Böyük Britaniya London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi Prinston Universiteti 1980 Lorens Kleyn ABŞ "ekonometrik modellərin qurulması, bunların iqtisadi tsikllar və iqtisadi siyasətlərə uyğunlaşdırılması sahəsində olan tədqiqatlarına görə" Massaçusets Texnologiya İnstitutu Pensilvaniya Universiteti 1981 Ceyms Tobin ABŞ "maliyyə bazarlarını və onların xərc qərarları, məşğulluq, istehsal və qiymətlərlə olan münasibətlərini təhlil etdiyi üçün" Harvard Universiteti Yel Universiteti 1982 Corc Stiqler ABŞ "sənaye quruluşlarını, bazarların fəaliyyətini və ictimai tənzimlənmənin səbəb və təsirlərini tədqiq etdiyinə görə" Çikaqo Universiteti Çikaqo Universiteti 1983 Cerard Debre Fransa "yeni analitik metodları iqtisadi nəzəriyyəyə daxil etdiyinə və ümumi tarazlıq nəzəriyyəsini ciddi şəkildə islah etdiyinə görə" Paris Ali Normal Məktəbi
Paris Universiteti Berkli Kaliforniya Universiteti 1984 Riçard Stoun Böyük Britaniya " iqtisadi fəaliyyətlərin qeydiyyatını izləmək üçün iqtisadi və sosial mühasibat sistemini təkmilləşdirdiyinə görə" Kebric Universiteti Kembric Universiteti 1985 Franko Modilyani İtaliya "əmanət və maliyyə bazarlarının öncül təhlillərinə görə" Sosyal Tədqiqatlar üçün Yeni Məktəb Massaçusets Texnologiya İnstitutu 1986 Ceyms Byukenen ABŞ "iqtisadi və siyasi qərar qəbul etmə nəzəriyyəsinin müqavilə və konstitusiya əsaslarını inkişaf etdirdiyinə görə" Çikaqo Universiteti Corc Meyson Universiteti 1987 Robert Solou ABŞ "iqtisadi böyümə nəzəriyyəsinə verdiyi əvəzsiz töhfələrə görə" Harvard Universiteti Massaçusets Texnologiya İnstitutu 1988 Moris Allays Fransa "bazarlar nəzəriyyəsinə və mənbələrdən səmərəli istifadəyə verdiyi önəmli töhfələrə görə" Fransa Politexnik Məktəbi Paris Universiteti 1989 Trüqve Hovelmu Norveç "ekonometrikada ehtimal nəzəriyyəsinin əsaslarını izah etdiyinə və eyni vaxtda baş verən iqtisadi strukturların təhlilinə görə" Oslo Universiteti Oslo Universiteti 1990 Harri Markovits ABŞ "maliyyə iqtisadiyyatı nəzəriyyəsində qabaqcıl işlərinə görə" Çikaqo Universiteti Nyu-York Şəhər Universiteti Merton Miller Con Hopkins University Karneq Mellon Universiteti, Çikaqo Universiteti Uilyam Şarp Los-Anceles Kaliforniya Universiteti Stenford Universiteti 1991 Ronald Kouz Böyük Britaniya "iqtisadiyyatın strukturu və işləməsi üçün olan əməliyyat xərclərini və mülki hüququn əhəmiyyətini ortaya çıxardığına görə" London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi Çikaqo Universiteti, London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi 1992 Hari Bekker ABŞ "mikroiqtisadi təhlil sahəsini insan davranışı və qarşılıqlı əlaqələrinə, o cümlədən, qeyri-bazar davranışına qədər genişləndirdiyinə görə" Çikaqo Universiteti Çikaqo Universiteti 1993 Robert Fogel ABŞ "İqtisadi və nəzəri dəyişmələri izah etmək üçün iqtisadi nəzəriyyə və kəmiyyət metodları tətbiq edərək iqtisadi tarix mövzusundakı tədqiqatları yenilədiklərinə görə" Con Hopkins University Çikaqo Universiteti Duqlas Nort Berkli Kaliforniya Universiteti Sent-Luis Vaşinqton Universiteti 1994 Con Xarsani Macarıstan
ABŞ "kooperativ olmayan oyunlar nəzəriyyəsindəki tarazlıqları öncül təhlil etdiklərinə görə." Stenford Universiteti Berkli Kaliforniya Universiteti Con Neş ABŞ Prinston Universiteti Prinston Universiteti Reynhard Zelten Almaniya Frankfurt Göte Universiteti Bonn Universiteti 1995 Robert Lukas ABŞ "Rasional gözləntilər fərziyyəsi üzərində çalışaraq makroiqtisadi təhlil və iqtisadi siyasət anlayışını dərinləşdirdiyinə görə" Çikaqo Universiteti Çikaqo Universiteti 1996 Ceyms Mirrlis Böyük Britaniya "asimmetrik informasiya altında iqtisadi təşviq nəzəriyyəsinə verdiyi fundamental töhfələrə görə" Kembric Universiteti Oksford Universiteti, Kembric Universiteti Uilyam Vikri Kanada
ABŞ Kolumbiya Universiteti Kolumbiya Universiteti 1997 Robert Merton ABŞ "bazarların dəyərini müəyyənləşdirmək üçün təkmilləşdirdikləri yeni metoda görə." Massaçusets Texnologiya İnstitutu Massaçusets Texnologiya İnstitutu Mayron Skoulz Kanada
ABŞ Çikaqo Universiteti Massaçusets Texnologiya İnstitutu 1998 Amartya Sen Hindistan "rifah iqtisadiyyatına verdiyi töhfələrə görə" Kembric Universiteti Harvard Universiteti, Kembric Universiteti 1999 Robert Mandell Kanada "Fərqli məzənnə rejimləri altında pul və maliyyə siyasətini və optimal valyuta sahələrini təhlil etdiyinə görə" Massaçusets Texnologiya İnstitutu Kolumbiya Universiteti 2000 Ceyms Hekman ABŞ "seçici nümunələrin analizi nəzəriyyəsi və metodlarını inkişaf etdirdiyinə görə" Prinston Universiteti Çikaqo Universiteti Deniel Makfadden ABŞ "kəsikli seçkilərin analizi üçün nəzəriyyə və metodlar təkmilləşdirdiyinə görə" Minnesota Universiteti Berkli Kaliforniya Universiteti, Massaçusets Texnologiya İnstitutu 2001 Corc Akerlof ABŞ "bazarı asimmetrik informasiya prinsiplərinə əsasən təhlil etdiklərinə görə" Massaçusets Texnologiya İnstitutu Corctaun Universiteti, Berkli Kaliforniya Universiteti Maykl Spens Harvard Universiteti Harvard Universiteti Cozef Stiqlits Massaçusets Texnologiya İnstitutu Prinston Universiteti, Kolumbiya Universiteti 2002 Deniel Kaneman İsrail
ABŞ "psixoloji tədqiqatlardan iqtisadi elmə, xüsusən də qeyri-müəyyənlik altında insanın mühakiməsi və qərar qəbul etməsinə dair fikirləri birləşdirdiyinə görə" Berkli Kaliforniya Universiteti Prinston Universiteti, Britiş Kolumbiya Universiteti Vernon Smit ABŞ "Empirik iqtisadi analizdə, xüsusən, alternativ bazar mexanizmlərinin öyrənilməsində bir vasitə kimi laboratoriya təcrübələrini qurduğuna görə" Harvard Universiteti Arizona Universiteti 2003 Robert İnql ABŞ "Tarazlığı zamana bağlı olaraq dəyişən iqtisadi zaman tsikllarının modelləşdirilməsi metodunu (ARCH) inkişaf etdirdiyinə görə" Kornel Universiteti Kaliforniya Universiteti, San-Diyeqo Kliv Qrendjer Böyük Britaniya "ümumi tendensiyaları olan iqtisadi zaman seriyalarının təhlili metodlarına görə" Nottinqem Universiteti Kaliforniya Universiteti, San-Diyeqo 2004 Finn Kidland Norveç "dinamik makroiqtisadiyyata-iqtisadi siyasətin zamana uyğunluğu və biznes dövrlərinin hərəkətverici qüvvələrinə verdiyi töhfələrə görə:." Carnegie Mellon University Carnegie Mellon University Edvard Preskott ABŞ Karneq Mellon Universiteti Karneq Mellon Universiteti 2005 Robert Aumann ABŞ
İsrail "oyunlar nəzəriyyəsi təhlili ilə münaqişə və əməkdaşlıq haqqında anlayışımızı artırdığına görə." Massaçusets Texnologiya İnstitutu Yerusəlim Yəhudi Universiteti Tomas Şellinq ABŞ Harvard Universiteti Yel Universiteti, Harvard Universiteti 2006 Edmund Felps ABŞ "makroiqtisadi siyasətdəki aralıq ticarət dövriyyələrini təhlil etdiyinə görə" Yel Universiteti Kolumbiya Universiteti 2007 Leonid Qurvits Polşa
ABŞ "mexanizm dizayn nəzəriyyəsinin təməllərini qoyduğuna görə" London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi Minnesota Universiteti, Iowa State University Erik Meskin ABŞ Harvard Universiteti Harvard Universiteti Rocer Mayerson Harvard Universiteti Şimal-Qərb Universiteti 2008 Pol Kruqman ABŞ "ticarət nümunələri və iqtisadi fəaliyyət yeriylə bağlı nəzəriyyələrinə görə" Massaçusets Texnologiya İnstitutu Prinston Universiteti 2009 Elinor Ostrom ABŞ "ümumi iqtisadi idarəetmənin təhlilinə verdiyi töhfələrə görə" Los-Anceles Kaliforniya Universiteti İndiana Universiteti Oliver Uilyamson "iqtisadi idarəetməni, xüsusən firmanın sərhədlərini təhlil etdiyinə görə" Karneq Mellon Universiteti Pensilvaniya Universiteti, Berkli Kaliforniya Universiteti 2010 Piter Daymond ABŞ "qoşalaşdırma nəzəriyyəsinə verdiyi töhfələrə görə" Massaçusets Texnologiya İnstitutu Massaçusets Texnologiya İnstitutu Deyl Martinsen Karneq Mellon Universiteti Şimal-Qərb Universiteti Xristofor Pisserides Kipr London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi 2011 Tomas Sercent ABŞ "makroiqtisadiyyatda səbəb və təsirlə bağlı empirik tədqiqatlarına görə" Harvard Universiteti Huver İnstitutu, Minnesota Universiteti Xristofor Sims Harvard Universiteti Minnesota Universiteti 2012 Elvin Rot ABŞ "sabit bölgülər nəzəriyyəsi və bazar dizaynının tətbiqinə görə." Stenford Universiteti Stenford Universiteti, Harvard Universiteti Lloyd Şepli Prinston Universiteti Los-Anceles Kaliforniya Universiteti 2013 Eqini Fema ABŞ "aktiv qiymətlərinin empirik analizinə görə." Çikaqo Universiteti Çikaqo Universiteti Lars Piter Hansen Minnesota Universiteti Çikaqo Universiteti Robert Şiller Massaçusets Texnologiya İnstitutu Yel Universiteti 2014 Jan Tirol Fransa "bazar gücü və tənzimlənməsi ilə bağlı təhlillərinə görə". Massaçusets Texnologiya İnstitutu Massaçusets Texnologiya İnstitutu
Tuluza İqtisadiyyat Məktəbi
Bəşəri Elmlər üzrə Ali Təhsil Məktəbi 2015 Enqus Diton Böyük Britaniya
ABŞ "istehlak, yoxsulluq və rifahla bağlı təhlillərinə görə". Kembric Universiteti Bristol Universiteti, Prinston Universiteti 2016 Oliver Hart Böyük Britaniya
ABŞ "müqavilə nəzəriyyəsinə verdiyi töhfələrə görə". Prinston Universiteti Massaçusets Texnologiya İnstitutu, Harvard Universiteti Benqt Holmström Finlandiya Stenford Universiteti Massaçusets Texnologiya İnstitutu, Yel Universiteti 2017 Riçard Taler ABŞ "davranış iqtisadiyyatına verdiyi töhfələrə görə". Roçester Universiteti Kornel Universiteti, Çikaqo Universiteti 2018 Uilyam Nordhos ABŞ "iqlim dəyişikliklərinin uzun müddətli makroiqtisadi təhlilə inteqrasına verdiyi töhfələrə görə" Massaçusets Texnologiya İnstitutu Yel Universiteti Pol Romer "texnoloji yeniliklərin uzunmüddətli makroiqtisadi təhlilə inteqrasiyasına verdiyi töhfələrə görə" Çikaqo Universiteti Nyu York Universiteti 2019 Abirjit Banerji ABŞ
Hindistan "qlobal yoxsulluğun həllində tətbiqi yanaşmalarına görə" Harvard Universiteti Massaçusets Texnologiya İnstitutu Ester Düflo ABŞ
Fransa Massaçusets Texnologiya İnstitutu Massaçusets Texnologiya İnstitutu Maykl Kremer ABŞ Harvard Universiteti Harvard Universiteti Ölkələr üzrə laureatların sayı
